Kulturalny start-up. Od pomysłu do realizacji to zbiór wskazówek, które wyrastają z modelu inkubowania projektów społeczno-kulturalnych wypracowanego przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”.

Autorką publikacji jest Marta Białek-Graczyk – animatorka kultury i prezeska Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”. Publikację zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Od 2002 roku Towarzystwo przeprowadziło przez proces „od pomysłu do realizacji” ponad 1000 innowatorów społecznych, twórców i animatorów. Przecinając Polskę wzdłuż i wszerz, podczas podróży z projektami, w „ę” odkryliśmy setki osób, które chcą zmieniać swoje otoczenie, widzą niedostrzegane przez innych potrzeby i szanse, chcą się rozwijać i opowiadać historie. Osoby, które niezależnie od tego, czy mają 15 czy 17 lat, znają to „łaskoczące poczucie, że jest coś do zrobienia”. Działają w organizacjach pozarządowych, oddolnych grupach, instytucjach kultury, niezależnych galeriach, wiejskich świetlicach albo zupełnie na własną rękę. Zobaczyliśmy, że często oni sami mają najlepsze pomysły na to, co trzeba zrobić w ich okolicy, żeby ludziom żyło się lepiej. Bardzo szybko zrozumieliśmy, że naszą rolą jest tworzyć dobre warunki do rozwoju takich osób, ich inicjatyw i pomysłów. W ciągu prawie 15 lat przebyliśmy dziesiątki tysięcy kilometrów, zaprosiliśmy tysiące ludzi do współpracy, pomagając im ulepszyć swoje pomysły i znaleźć skuteczne drogi ich realizacji po to, by zmieniać świat na lepsze.

W publikacji autorka zbiera doświadczenia, pokazuje model inkubowania projektów w Towarzystwie „ę” i dzieli się 50 podpowiedziami, jak na co dzień pracować metodą inkubatora pomysłów. Publikacja adresowana jest do tych instytucji, organizacji, koordynatorów programów inkubacyjnych i osób, które wspierają lub chciałyby wspierać innych w tworzeniu i realizacji własnych przedsięwzięć społeczno-kulturalnych i twórczych. Mamy nadzieję, że zainteresuje ona grantodawców, samorządy lokalne, publiczne instytucje kultury i organizacje pozarządowe. Może przydać się wyższym uczelniom i instytucjom zajmującym się rozwijaniem kompetencji kadr kultury czy twórców.

Autorka wybrała formę poradnika, ponieważ ma przekonanie, że w „ę” została wypracowana wiedza, co do której osoby tworzące stowarzyszenie zgadzają się, że „właśnie tak warto to robić”. W publikacji znajdują się krótkie podpowiedzi przydatne na każdym etapie inkubowania projektów oraz „zeszyt ćwiczeń” zawierający proste pomysły do wykorzystania podczas pracy z uczestnikami. Opisany model to jednak „typ idealny”. W praktyce w Towarzystwie ideał dostosowujemy do rzeczywistości, dodajemy nowe elementy, odejmujemy i mieszamy. Nieustannie zadajemy sobie pytania. Prezentujemy przepis „ę” na inkubator jako metodę wspierania animatorów kultury. Sprawdź, czy cię zainspiruje. Przyjrzyj się swoim metodom działania. Weź to, co pasuje do twojej sytuacji. I buduj swój inkubator.